Na samo desetak kilometara od Novog Sada, na obroncima Fruške Gore, na desnoj obali Dunava, nalazi se živopisno malo mesto čija istorijska uloga uveliko prevazilazi njegovu današnju veličinu. Pogađate, u pitanju su Sremski Karlovci. Posetioci ovog grad-muzeja, gde mnoštvo veličanstvenih građevina svedoči o njegovoj raskošnoj prošlosti, uvek imaju osećaj da je ovde vreme stalo.
Davne 1699. godine u Karlovcima su vođeni pregovori za okruglim stolom, koji je tada prvi put bio upotrebljen u istoriji svetske diplomatije. Upravo na tom mestu, Austrija, Venecija, Poljska i Turska sklopile su sporazum, u istoriji poznat kao čuveni Karlovački mir. Takođe, ovde je osnovana i prva srpska gimnazija i druga pravoslavna bogoslovija.
Ipak, jedan od rimskih imperatora s kraja trećeg veka nove ere – Marko Aurelije Prob, na ove prostore je, iz južne Italije, doneo prvu sadnicu vinove loze. Upravo ovaj događaj odredio je današnje Sremske Karlovce, kao srpsku prestonicu vina, posebno tokom XVII, XVIII i XIX veka. Zahvaljujući geografskom položaju, blizini Dunava, mikroklimi i refleksiji sunčeve svetlosti sa površine reke, ovde grožđe ranije sazreva i ima 1-2% više šećera u poređenju sa drugim regijama. Strujanja vazduha, tokom zime, su takva da povoljno deluju na lozu, pa se čokoti nikada ne smrzavaju, dok leti refleksija svetlosti sa vode stvara savršenu mikroklimu koja ovom grožđu daje posebnu slast.
Dolaskom Turaka, vinogradarstvo u Sremu biva skoro potpuno uništeno. Ipak, postepeno se obnavlja i pun procvat doživljava u vreme Austro-Ugarske vladavine. Iz tih vremena datiraju zapisi po kojima je vladika srpski bio rado viđen gost na bečkom dvoru, upravo zato jer je uvek donosio čuveni karlovački Bermet.
Književnik i član Bečke akademije nauka, Zaharije Orfelin je dobar deo života proveo upravo u Karlovcima. Negde 1783. godine u Beču, objavio je „Iskusni podrumar“, najznačajnije i do danas neprevaziđeno delo o vinima, tehnologiji proizvodnje, receptima i dr. Pišući o receptima za proizvodnju vina, naveo je činjenicu da se receptura za izradu bermeta, razlikovala od kuće do kuće. Odnosno, da je svaka porodica imala neku svoju „malu tajnu“ po čemu se njihov Bermet razlikovao od drugih. Ipak, poznato je da se Bermet spravlja od preko dvadeset vrsta lekovitih trava. Najčešće se pominju 27 vrsta biljaka, od kojih koren nekih od njih daje gorčinu, od drugih opet cvet daje miris, a od trećih plod osvežavajući i slatkast ukus.
Autentični Bermet, trgovci su još pre 150 godina izvozili u SAD. Prema nekim podacima, Bermet se nalazio i na vinskoj karti Titanika, o čemu svedoče očuvane boce pronađene na njegovim olupinama prilikom istraživanja za potrebe snimanja istoimenog filma. Takođe, fruškogorska vina su još u XV veku izvožena u Češku i Poljsku.
Ukoliko vam u gorko – kiseloj ili bar neodređenoj svakodnevici života zafali malo slasti, čaša Bermeta i dobro društvo sigurno će situaciju učiniti mnogo boljom.
